TIJ ชวนเครือข่ายผู้นำ RoLD Program ถอดบทเรียน “บ้านกาญจนาภิเษก”
บ้านพักของผู้ก้าวพลาด มุ่งคืนเยาวชนคนดีสู่สังคมตามหลักนิติธรรม
เยาวชนคือกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนสังคม แม้จะก้าวพลาดด้วยความเยาว์วัย ก็สมควรได้รับโอกาสในการแก้ไข และกลับตัวเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าต่อสังคม สถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย (TIJ) จึงเชิญผู้นำและผู้นำรุ่นใหม่ในหลักสูตรอบรมสำหรับผู้บริหารระดับสูงด้านหลักนิติธรรมและการพัฒนา (TIJ Executive Program on the Rule of Law and Development: RoLD Program) เข้าร่วมการศึกษาดูงาน เรื่อง “แนวการปฏิบัติต่อเด็กและเยาวชนผู้กระทำความผิด” ที่ศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน (ชาย) บ้านกาญจนาภิเษก จังหวัดนครปฐม ถอดบทเรียนมิติการฟื้นฟูและเสริมพลังด้านบวกให้แก่เยาวชนผู้ก้าวพลาด
สถานการณ์ปัญหาเด็กและเยาวชนในขณะนี้ จัดว่าเป็นปัญหาที่มีแนวโน้มรุนแรงมากขึ้นต่อเนื่อง จากข้อมูลของกรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน พบว่าในปีงบประมาณ 2559 มีเด็กและเยาวชนอายุต่ำกว่า 18 ปี กระทำผิดสูงถึง 27,245 คน และในปีงบประมาณ 2560 พบว่ามีเด็กและเยาวชนอายุต่ำกว่า 18 ปี กระทำความผิดซ้ำภายใน 1 ปี สูงถึงร้อยละ 23.37 เนื่องจากยังเยาว์วัยทางความคิด การตัดสินใจ การควบคุมตนเอง ภายใต้ความไม่พร้อมของครอบครัวที่ไม่สามารถเป็นที่พึ่งและให้คำแนะนำได้อย่างเพียงพอ แม้จะหลงเดินทางผิด มีความประพฤติเบี่ยงเบนและทำผิดกฎหมาย เด็กและเยาวชนกลุ่มนี้ก็สมควรได้รับโอกาส ความช่วยเหลือ และคำแนะนำให้สามารถกลับตัวเป็นคนดี และเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าของสังคมต่อไปได้
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.กิตติพงษ์ กิตยารักษ์ ผู้อำนวยการสถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย (TIJ) กล่าวว่า “จากความรุนแรงของสถานการณ์การกระทำผิดในเด็กและเยาวชนขณะนี้ จำต้องมีการหาแนวทางฟื้นฟูผู้กระทำผิดที่ได้รับการออกแบบอย่างเหมาะสม รวมทั้งส่งเสริมให้สังคมมีทัศนคติที่เปิดกว้างและเข้าใจที่มาภูมิหลังของพฤติกรรมทางสังคมแบบนี้มากเพียงพอ จนสามารถยอมรับพวกเขากลับคืนสู่สังคม เพราะโอกาสเล็กๆที่ถูกหยิบยื่นให้กับเยาวชน จะเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ที่เคยกระทำผิดได้มีโอกาสและมีความหวังในชีวิต จากการมีทางเลือกต่างๆ มากขึ้น ทั้งยังช่วยลดความเสี่ยงในการกลับไปกระทำผิดอีกครั้งเพื่อนำรายได้มาเลี้ยงดูตนเองและครอบครัว ซึ่งถือเป็นการป้องกันอาชญากรรมทางหนึ่ง ทำให้สังคมมีความสงบสุขและปลอดภัยต่อไปด้วย”
ศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน (ชาย) บ้านกาญจนาภิเษก จังหวัดนครปฐม เป็นศูนย์ฝึกแห่งแรกที่เป็นสถานบำบัด ฟื้นฟูเยาวชนที่ก้าวพลาดอย่างไม่เลือกปฏิบัติ โดยมีกิจกรรมต่างๆ เพื่อเตรียมพร้อมให้พวกเขาออกไปสู่สังคมได้อย่างปกติ ไม่มีการใช้ความรุนแรง แต่มีจุดสมดุลระหว่างการเคารพในความเป็นมนุษย์และการลงโทษให้พวกเขาเข้าใจเหตุผลที่ทำให้ถูกจำกัดอิสรภาพ
นางทิชา ณ นคร ผู้อำนวยการศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน (ชาย) บ้านกาญจนาภิเษก จังหวัดนครปฐม หรือ ‘ป้ามล’ กล่าวว่า “บ้านกาญจนาฯ ไม่ใช่คุก อย่างที่ใครหลายคนเข้าใจ และเยาวชนที่ก้าวพลาดเหล่านี้ก็ไม่สมควรถูกปฏิบัติเยี่ยงนักโทษ แม้จะเป็นผู้กระทำผิด แต่เขาก็มีสิทธิมนุษยชนอันเป็นสิทธิพื้นฐานของมนุษย์ทุกคน ที่นี่พยายามจะไม่ใช้ความรุนแรงกับพวกเขา หากแต่เรามองหาจุดสมดุลระหว่างเหตุผลที่ทำให้เขาต้องถูกจำกัดอิสรภาพ กับความจริงที่เขายังเป็นผู้เยาว์ ซึ่งจุดสมดุลในบ้านหลังนี้ก็มาจากเขาเองว่า ภายใต้การถูกจำกัดอิสรภาพระดับหนึ่ง มันมีอะไรบ้างที่เขารู้สึกว่าเขาจะเปลี่ยนแปลงตัวเองได้ ซึ่งกระบวนการทั้งหมดและกติกาทุกอย่างในบ้านหลังนี้ เราต้องให้พวกเขาได้มีส่วนร่วม”
การเยี่ยมชมศูนย์ฝึกอบรมเด็กและเยาวชน (ชาย) บ้านกาญจนาภิเษกในครั้งนี้ เป็นการเปิดมุมมองผู้นำและผู้นำรุ่นใหม่ ที่ได้มาร่วมกันเป็นเครือข่ายเพื่อการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน ภายใต้หลักสูตร RoLD รุ่นที่ 3 โดยเน้นจุดประกายให้ผู้ร่วมอบรมได้เห็นโอกาสและร่วมสร้างสรรค์แนวทาง นโยบาย หรือมาตรการใหม่ๆ ในการช่วยเหลือสังคม เกิดความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการปฏิบัติงานเกี่ยวกับเด็กและเยาวชนในกระบวนการยุติธรรมตามหลักสิทธิมนุษยชนผ่านขั้นตอนและวิธีการเยียวยาเด็กและเยาวชนที่เคยเดินทางผิด รวมทั้งสร้างเสริมความเข้าใจเรื่องการสร้างสังคมที่ไม่ทิ้งใครไว้เบื้องหลังตามหลักนิติธรรม
สถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประเทศไทยในกรอบความร่วมมือกับสหประชาชาติว่าด้วยการป้องกันอาชญากรรมและความยุติธรรมทางอาญา ส่งเสริมการมีส่วนร่วมเพื่อทำให้หลักนิติธรรมเป็นพื้นฐานการพัฒนาของสังคม โดยการเชิญชวนผู้นำจากทุกภาคส่วนมาร่วมเป็นเครือข่ายการขับเคลื่อนเรื่องหลักนิติธรรมในประเทศไทยผ่านหลักสูตร RoLD เพื่อสร้างสังคมที่สงบสุข ปลอดภัย และไม่ทิ้งใครไว้เบื้องหลัง
# # # #